Milli bayrağımızdakı göy rəng – türkçülüyü, qırmızı rəng– müasirliyi, yaşıl rəng– islam ideologiyasını ifadə edir. Azərbaycan bayrağı, ölkənin müstəqilliyini, milli kimliyini və tarixini əks etdirən ən vacib simvollardan biridir. 2024-cü ildə də bu bayraq, Azərbaycanın suverenliyini, xalqın iradəsini və mədəni dəyərlərini nümayiş etdirir. Bayrağın rəngləri və simvolları, Azərbaycan xalqının tarixi, dini və mədəni müxtəlifliyini əks etdirən dərin bir məna daşıyır. Bu məqalədə Azərbaycan bayrağının mənası, simvolizmi və onun milli kimlikdəki rolu haqqında danışılacaq.
Bayrağın Tarixi və Yaradılması: Azərbaycan bayrağı ilk dəfə 9 noyabr 1918-ci ildə Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti (AXC) tərəfindən rəsmi olaraq qəbul edilmişdir. Bu bayraq, Azərbaycan xalqının müstəqilliyini və yeni qurulan respublikanın dəyərlərini simvollaşdırırdı. 1920-ci ildə Azərbaycan Sovet Sosialist Respublikasının qurulması ilə bayraq dəyişdirildi və Sovet dövründə istifadə olunan yeni bir bayraqla əvəz olundu.
Lakin Azərbaycan müstəqilliyini yenidən əldə etdikdən sonra, 1991-ci il noyabrın 17-də Azərbaycan Respublikasının Ali Soveti tərəfindən Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin üçrəngli bayrağı yenidən dövlət bayrağı olaraq qəbul edildi. Bu bayraq, müasir Azərbaycanın dövlət rəmzi olaraq ölkənin hər yerində qürurla dalğalanır. Azərbaycan bayrağı, üç üfüqi rəngli zolaqdan ibarətdir: mavi, qırmızı və yaşıl. Bu rənglər və onların hər birinin mənası dərin tarixi və mədəni simvolizm daşıyır.
Mavi rəng türklüyün simvoludur. Azərbaycan xalqı, türkdilli xalqların bir parçası olaraq, bu rəng vasitəsilə öz etnik mənsubiyyətini və türklük köklərini ifadə edir. Mavi rəng, həm də azadlıq və geniş səma mənasını verir.
Qırmızı rəng müasirlik və inkişafı simvollaşdırır. Bu rəng, Azərbaycan xalqının müasir dünyanın bir parçası olmaq və mədəni tərəqqiyə nail olmaq istəyini ifadə edir. Qırmızı rəng həm də inqilab və mübarizə ruhunu təmsil edir, çünki Azərbaycan xalqı müstəqillik uğrunda böyük mübarizələr aparmışdır.
Yaşıl rəng İslam dininin və Azərbaycan xalqının dini irsinin simvoludur. İslam, Azərbaycan xalqının tarixində və mədəniyyətində mühüm rol oynamış və bu rəng vasitəsilə xalqın dini kimliyi ifadə olunur. Yaşıl rəng həm də təbiətin, həyatın və yenilənmənin rəmzi kimi çıxış edir.
Bayrağın ortasında yerləşən ağ aypara və səkkizguşəli ulduz, İslamın və türklüyün simvolu olaraq bayrağa daxil edilmişdir. Aypara İslamı, səkkizguşəli ulduz isə Azərbaycan sözünün səkkiz hərfini simvollaşdırır. Bu simvollar birlikdə, Azərbaycan xalqının dini və mədəni kimliyini birləşdirərək, xalqın vahid bir millət olaraq özünü ifadə etməsini təmin edir.
Azərbaycan bayrağı, sadəcə bir simvol deyil, həm də Azərbaycan xalqının milli kimliyini və birlik ruhunu təmsil edən bir dəyərdir. Bayraq, Azərbaycan xalqının keçmişinə, mübarizələrinə və gələcək ümidlərinə işarə edir. Bu bayraq altında xalq, müstəqillik, azadlıq və suverenlik uğrunda birləşmişdir.
Bayraq, Azərbaycan Respublikasının hər bir vətəndaşı üçün qürur mənbəyidir. Bayrağın rəsmi tədbirlərdə, dövlət binalarında, beynəlxalq arenalarda və idman yarışlarında dalğalanması, Azərbaycan xalqının suverenliyini və milli iradəsini nümayiş etdirir. Bayrağın üç rəngi və simvolları, hər bir Azərbaycan vətəndaşının ürəyində milli birlik və qürur hissi yaradır.
Hər il 9 noyabr tarixində qeyd olunan Dövlət Bayrağı Günü, Azərbaycan bayrağının əhəmiyyətini və onun xalqın milli kimliyindəki rolunu vurğulamaq üçün təsis edilmişdir. Bu gün, xalqın bayrağa olan sevgi və hörmətini nümayiş etdirmək, eyni zamanda, gənc nəsillərə milli dəyərləri aşılamaq üçün vacib bir fürsət yaradır.
Azərbaycan bayrağı, ölkənin milli kimliyinin, tarixinin və mədəniyyətinin güclü bir simvoludur. Mavi, qırmızı və yaşıl rənglər, Azərbaycan xalqının etnik mənsubiyyətini, müasirliyə olan bağlılığını və dini kimliyini əks etdirir. Aypara və səkkizguşəli ulduz isə bu rəngləri birləşdirərək, xalqın birliyini və milli ruhunu təmsil edir. 2024-cü ildə də Azərbaycan bayrağı, xalqın suverenliyini, müstəqilliyini və gələcək uğrunda birgə səylərini təmsil edən bir simvol olaraq dalğalanmağa davam edir. Bu bayraq, Azərbaycan xalqının milli qürurunu və birlik ruhunu ifadə edən əbədi bir rəmzdir.
Prezident İlham Əliyevin 2009-cu il noyabrın 17-də imzaladığı Sərəncamla Azərbaycanın üçrəngli bayrağının ilk dəfə qəbul edildiyi 9 noyabr (1918-ci il) tarixi Azərbaycan Respublikasının Dövlət Bayrağı Günü kimi təsis edildi. 2010-cu ildən etibarən noyabrın 9-u respublikamızda Dövlət Bayrağı Günü qeyd olunur. 2010-cu il sentyabrın 1-də Bakıda Dövlət Bayrağı Meydanının təntənəli açılışı oldu. Dövlətimizin başçısı həmin mərasimdəki tarixi nitqində deyib: “Bizim bayrağımız qürur mənbəyimizdir. Bizim bayrağımız canımızdır, ürəyimizdir. Bu gün Azərbaycanın hər bir yerində dövlət bayrağı dalğalanır. Azərbaycan ərazi bütövlüyünü bərpa edəndən sonra milli dövlət bayrağımız bu gün hələ də işğal altında olan torpaqlarda qaldırılacaqdır. Bizim bayrağımız Dağlıq Qarabağda, Xankəndidə, Şuşada dalğalanacaqdır. O günü biz hər an öz işimizlə yaxınlaşdırmalıyıq və yaxınlaşdırırıq. Eşq olsun, Azərbaycan bayrağına! Yaşasın, Azərbaycan!”. Bu kəlamlar Ulu Öndərin ideyalarına sadiqlik ifadəsidir. Bu gün Dövlət bayrağımız müstəqilliyimizin rəmzi kimi BMT-nin, Avropa Şurasının, ölkəmizi başqa dövlətlərdə təmsil edən səfirliklərimizin qarşısında əzəməti ilə ucalır.
Gün gələcək müstəqilliyimizin, suverenliyimizin ifadəsi olan bayrağımız işğaldan azad edəcəyimiz ərazilərdə də əzəmətlə dalğalanacaq.
Ulu Öndərin siyasi kursunu uğurla davam etdirən Prezident İlham Əliyevin milli ideyalara bağlılığı həm də bayrağımıza münasibətdə açıq-aydın görünür. “Azərbaycan Respublikasının Dövlət bayrağı haqqında Əsasnamə”yə edilmiş əlavə və dəyişikliklərin təsdiqlənməsi, “Azərbaycan Respublikası Dövlət bayrağının istifadəsi qaydaları haqqında” Qanunun imzalanması da dövlətçiliyə sədaqətin, yüksək ehtiramın ifadəsidir.
Vüqar Nuriyev,
Maştağa qəsəbəsi, 293 nömrəli tam orta məktəbin tarix müəllimi