2024-cü ilin sonunda, Birləşmiş Millətlər Təşkilatının (BMT) himayəsi altında keçirilən 29-cu BMT İqlim Dəyişikliyi Konfransı (COP29), qlobal iqlim dəyişikliyi ilə mübarizə sahəsində mühüm addımların atıldığı bir mərhələ oldu. Bu konfransın nəticələri, bir tərəfdən yeni beynəlxalq razılaşmalar və siyasət qərarları, digər tərəfdən isə hər ölkənin öz vəzifələrinə ciddi yanaşması ilə diqqət çəkdi.
COP29-un uğurlu nəticələri, iqlim dəyişikliyinin qarşısının alınması məqsədinə yönəlmiş bir sıra mühüm qərarlar və təşəbbüsləri əhatə edir. Bu məqalə, həmin nəticələri və onların qlobal səviyyədəki əhəmiyyətini təqdim edir. İqlim dəyişiklikləri ilə mübarizə yalnız inkişaf etmiş ölkələrin deyil, eyni zamanda inkişaf etməkdə olan ölkələrin də məsuliyyətidir. COP29-da iqlim maliyyəsi məsələsi ön plana çıxdı. İnkişaf etməkdə olan ölkələrə iqlim dəyişikliklərinin mənfi təsirlərinə qarşı mübarizə aparmaq üçün maliyyə dəstəyi təmin edən yeni mexanizmlər təsdiq olundu. Bu razılaşmalar, xüsusilə iqlim dəyişiklikləri səbəbindən məruz qalan ölkələrin (böyük fəlakətlərin baş verdiyi regionlar, kiçik adalar və s.) müsbət təsirinə səbəb olacaq. Təklif edilən yeni maliyyə dəstəyi paketləri, qlobal iqlim hüquqlarının qorunmasına və iqlim ədalətinə böyük töhfə verəcək.
COP29-un bir digər mühüm qərarı, biomüxtəlifliyin qorunması və ekosistemlərin bərpası məsələsində atılan addımlar oldu. Qlobal istiləşmənin təbiətə və bioloji müxtəlifliyə təsirini azaltmaq məqsədilə, COP29 iştirakçıları ekosistemlərin qorunmasına dair daha güclü tədbirlərin görülməsi üçün razılaşdılar. Təbiətə qarşı təcavüzün qarşısını almaq, yaşıl sahələrin artırılması və iqlim dəyişikliklərinə uyğun yeni əkinçilik və təbii resurs idarəçiliyi metodlarının tətbiqi məsələləri müzakirə olundu. COP29-da dünyanın müxtəlif guşələrindən gələn təkliflər və razılaşmalar əsasında, yaşıl texnologiyaların inkişafı və istifadəsinin artırılması məqsədilə yeni təşəbbüslər ortaya çıxdı. Məlumat və yeniliklərin yayılmasını təmin edən texnoloji platformalar vasitəsilə, yenilənə enerji sahəsində əməkdaşlıq gücləndirildi. Bu, həm enerjinin istehsalında, həm də istehlakında karbon izi azaldaraq, iqlim dəyişikliyinin qarşısını almağa kömək edəcək. COP29, qlobal iqlim dəyişikliyinə qarşı mübarizədə vacib bir mərhələ oldu. Müzakirələr və razılaşmalar bir daha sübut etdi ki, iqlim dəyişikliyi yalnız bir ölkənin və ya regionun deyil, bütün dünyanı təsir edən bir problem olaraq qalır. Ən əhəmiyyətli uğurlardan biri, bütün ölkələrin birgə əməkdaşlıq etməsi və qlobal hədəflər üçün təcili addımlar atmasıdır. Bu addımlar, gələcək nəsillər üçün yaşanabilir bir dünya qurmağı hədəfləyir və eyni zamanda iqtisadiyyatda və sosial həyatda yeni imkanlar yaratmağa çalışır. COP29-un nəticələri, gələcək nəsillərə daha yaşıl, daha dayanıqlı və ədalətli bir planet buraxmaq yolunda mühüm bir addım oldu.
Orxan Abdullazadə,
YAP-ın gənc fəalı
