Ölkəmizin tranzit imkanları getdikcə daha çox genişlənir
Azərbaycan neft sənayesinin inkişaf tarixində bir neçə mərhələlər ayrılır ki, bunların da hər birinin özünəməxsus nailiyyətləri olmuşdur. I mərhələ 1847-ci ildən neftin mexaniki üsulla qazılmış quyulardan hasil edilməsi ilə başlanır və 1920-ci ilə kimi davam edir.
1859-cu ildə Bakıda ilk neftayırma zavodu (qurğusu) tikilmişdir. 1863-cü ildə Cavad Məlikov Bakıda kerosin zavodu tikdirdi və dünyada ilk dəfə neftayırma prosesində soyuduculardan istifadə etdi. 1867-ci ildə 15 neftayırma qurğusu fəaliyyət göstərirdi. Mexaniki üsulla quyuların qazılmasının texnologiyası inkişaf etdikcə bir sıra yeni neft yataqları aşkar edilmiş (Binəqədi, Pirallahı, Suraxanı və s.), neft hasilatı artmış, neft sənayesinin infrastrukturu və neftin emalı inkişaf etməyə başlamış, neftin hasilatı, emalı və satışı üzrə yüzlərlə firmalar yaradılmışdır.
Azərbaycanı dünyaya tanıdan “qara qırmızı” iqtisadi qüdrət və qüdrət rəmzidir. O da bir həqiqətdir ki, Azərbaycanın nafta yatağında qazandığı şöhrət günü-gündən artır. Olkəmizdə 20 sentyabrın şərəfi Neftçilər günü Ulu Öndər Heydər Əliyevin neftçi əməyinə ən yüksək qiymət verdi.zəruridir.
Öz mahiyyətinə görə tranzit – nəqliyyat vasitəsi və yükün ölkə ərazisindən keçdiyi yol boyunca yük sahibi və daşıyıcısına milli daşıyıcı, ekspeditor, rabitə şirkətləri tərəfindən göstərilən nəqliyyat xidmətlərinin məcmusudur. Bu xidmətlərin çeşidi yerli nəqliyyat müəssisələrinin inkişaf səviyyəsındən və göstərilən xidmətlərin keyfiyyətindən asılıdır. Bundan başqa, tranzit ölkə nəqliyyat sisteminin infrastruktur sahələrinin də inkişafına böyük təkan verməklə nəqliyyat vasitələrini yanacaqla təmin edən məntəqələrin, iaşə və ticarət xidmətlərinin, nəqliyyat vasitələrinin təmiri və onlara servis xidmətlərinin göstərilməsi kimi müvafiq sahələrin də geniş inkişafına şərait yaradır. Doğrudur, tranzit imkanlarının artırılmasına və beynəlxalq tələblərə uyğun potensialın yaradılmasına yönəldilmiş tədbirlər böyük kapital qoyuluşu tələb edir. Artıq Azərbaycan Respublikası beynəlxalq aləmdə zəngin neft-qaz ölkəsi olmaqla yanaşı, həm də güclü tranzit potensialına malik bir ölkə kimi də bölgədə liderliyini inamla davam etdirir. Ölkə iqtisadiyyatındakı dinamik proseslər daha da güclənir, güclü sənaye potensialı yaranır, sosial problemlərin həlli istiqamətində görülən tədbirlər öz bəhrəsini verir. Dövlətimizin BTC, Şərq-Qərb, Şimal-Cənub, Bakı-Tbilisi-Qars və digər iri layihələrdəki iştirakdan əldə etdiyi uğurları artıq iqtisadi durumda aydın hiss etməkdəyik.
Rza Eyvazlı,
YAP-ın gənc fəalı
